Το Panettone είναι ένα ιταλικό είδος γλυκού ψωμιού και φρουτοκέικ, με καταγωγή από το Μιλάνο, που συνήθως παρασκευάζεται για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά στη Δυτική, Νότια και Νοτιοανατολική Ευρώπη καθώς και στη Νότια Αμερική, την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά.
Έχει σχήμα τρούλου, το οποίο εκτείνεται από μια κυλινδρική βάση και είναι συνήθως περίπου 12–15 cm ύψος για ένα panettone βάρους 1 kg. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και άλλες βάσεις, όπως ένα οκτάγωνο ή ένα φρούστο με σχήμα διατομής αστεριού πιο συνηθισμένο στο pandoro. Φτιάχνεται κατά τη διάρκεια μιας μακράς διαδικασίας που περιλαμβάνει τη σκλήρυνση της ζύμης, η οποία είναι όξινη, παρόμοια με το προζύμι. Η διαδικασία διόρθωσης από μόνη της διαρκεί αρκετές ημέρες, δίνοντας στο κέικ τα ιδιαίτερα αφράτα χαρακτηριστικά του. Περιέχει ζαχαρωμένο ξύσμα πορτοκαλιού, κίτρου και λεμονιού, καθώς και σταφίδες που προστίθενται στεγνές και όχι μουλιασμένες. Υπάρχουν πολλές άλλες παραλλαγές, όπως σκέτη ή με σοκολάτα. Σερβίρεται σε σχήματα σφήνας, κάθετα κομμένα, συνοδευόμενα με γλυκά ζεστά ροφήματα ή ένα γλυκό κρασί, όπως Asti ή Moscato d'Asti. Σε ορισμένες περιοχές της Ιταλίας, σερβίρεται με κρέμα αλ μασκαρπόνε, μια κρέμα που παρασκευάζεται με συνδυασμό αυγών, μασκαρπόνε και γλυκό λικέρ.
Προέλευση
Στην Ιταλία, οι ιστορικές αναφορές για το panettone αναφέρουν πάντα ότι προέρχεται από το Μιλάνο. Η λέξη panettone προέρχεται από το panetto, ένα μικρό καρβέλι ψωμί. Το επαυξητικό επίθημα -ένα αλλάζει τη σημασία σε «μεγάλο ψωμί».
Οι αρχές αυτού του κέικ φαίνεται ότι χρονολογούνται από τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, όταν οι αρχαίοι Ρωμαίοι γλυκάνανε ένα είδος ζυμωτού κέικ με μέλι.
Πιθανώς αναφέρεται σε ένα σύγχρονο βιβλίο συνταγών που γράφτηκε από τον Ιταλό Bartolomeo Scappi, προσωπικό σεφ των παπών και των αυτοκρατόρων κατά την εποχή του Καρόλου Ε'. Η παλαιότερη και πιο βέβαιη βεβαίωση του panettone βρίσκεται σε ένα μητρώο εξόδων του κολεγίου Borromeo της Παβίας. το 1599: στις 23 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους στη λίστα των μαθημάτων που παρέχονται για το μεσημεριανό γεύμα εμφανίζονται και τα χριστουγεννιάτικα έξοδα για 5 λίβρες βούτυρο, 2 σταφίδες και 3 ουγγιές μπαχαρικά που δόθηκαν στον φούρναρη για να φτιάξει 13 «ψωμάκια» που θα δοθούν στο κολέγιο. μαθητές την ημέρα των Χριστουγέννων. Η πρώτη καταγεγραμμένη συσχέτιση του panettone με τα Χριστούγεννα βρίσκεται στα ιταλικά γραπτά του διαφωτιστή του 18ου αιώνα Pietro Verri. Το αναφέρει ως pan de ton («ψωμί πολυτελείας»).
20ος αιώνας
Στις αρχές του 20ου αιώνα, δύο επιχειρηματίες Μιλανέζοι αρτοποιοί άρχισαν να παράγουν panettone σε μεγάλες ποσότητες για την υπόλοιπη Ιταλία. Το 1919, ο Angelo Motta άρχισε να παράγει την ομώνυμη μάρκα κέικ του. Ήταν επίσης ο Motta που έφερε επανάσταση στο παραδοσιακό panettone δίνοντάς του το ψηλό θολωτό σχήμα του κάνοντας τη ζύμη να φουσκώσει τρεις φορές, για σχεδόν 20 ώρες, πριν το μαγείρεμα, δίνοντάς της την γνωστή πλέον ελαφριά υφή της. Η συνταγή προσαρμόστηκε λίγο αργότερα από έναν άλλο αρτοποιό, τον Gioacchino Alemagna, γύρω στο 1925, ο οποίος έδωσε επίσης το όνομά του σε μια δημοφιλή μάρκα που υπάρχει ακόμα και σήμερα. Ο σκληρός ανταγωνισμός μεταξύ των δύο που ακολούθησε οδήγησε στη βιομηχανική παραγωγή του κέικ. Η Nestlé ανέλαβε τα εμπορικά σήματα μαζί στα τέλη της δεκαετίας του 1990, αλλά η Bauli, μια ιταλική εταιρεία αρτοποιίας με έδρα τη Βερόνα, απέκτησε από τότε τη Motta και την Alemagna από τη Nestlé.
Μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, το panettone ήταν αρκετά φθηνό για οποιονδήποτε και σύντομα έγινε το κορυφαίο χριστουγεννιάτικο γλυκό της χώρας. Λομβαρδοί μετανάστες στην Αργεντινή, την Ουρουγουάη, την Παραγουάη, τη Βενεζουέλα, την Κολομβία, τον Ισημερινό και τη Βραζιλία έφεραν επίσης την αγάπη τους για το panettone και το panettone απολαμβάνουν τα Χριστούγεννα με ζεστό κακάο ή ποτό κατά τη διάρκεια της εορταστικής περιόδου, κάτι που έγινε κυρίαρχη παράδοση σε αυτές τις χώρες. Σε ορισμένα σημεία, αντικαθιστά τη βασιλόπιτα.
Σύγχρονη κατανάλωση
Το Panettone είναι ευρέως διαθέσιμο στη Νότια Αμερική, όπως στην Αργεντινή, τη Βραζιλία, τη Χιλή, τον Ισημερινό, την Κολομβία, την Ουρουγουάη, τη Βενεζουέλα, τη Βολιβία, την Παραγουάη και το Περού. Είναι γνωστό στα ισπανικά ως panetón ή pan dulce και ως panetone στα πορτογαλικά βραζιλιάνικα. Ο Antonio D'Onofrio από το Περού, γιος μεταναστών με καταγωγή από την Καζέρτα της Ιταλίας, δημιούργησε τη δική του επωνυμία χρησιμοποιώντας μια τροποποιημένη μορφή της φόρμουλας Alemagna (π.χ. ζαχαρωμένη παπάγια χρησιμοποιείται αντί για ζαχαρωτό κίτρο και λεμόνι, καθώς αυτά τα φρούτα δεν είναι διαθέσιμα στο Περού) , την οποία αδειοδοτούσε μαζί με το στυλ συσκευασίας. Αυτή η μάρκα ανήκει πλέον στη Nestlé και εξάγεται σε όλη τη Νότια Αμερική. Το Panettone είναι δημοφιλές στις ιταλικές κοινότητες στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι ιταλικές εταιρείες παραγωγής τροφίμων και αρτοποιεία παράγουν 117 εκατομμύρια κέικ panettone και pandoro κάθε Χριστούγεννα, συνολικής αξίας 579 εκατομμυρίων ευρώ. Από το 2013 πραγματοποιείται μια εκδήλωση στο Μιλάνο που βραβεύει το Καλύτερο Παραδοσιακό Panettone της Ιταλίας. Το 2016, το βραβείο απονεμήθηκε στον Giuseppe Zippo, από το Salento.
πηγή: Wikipedia